Organy podatkowe, zarówno Urząd Skarbowy jak i Urząd Kontroli Skarbowej, mają prawo do kontrolowania podatników. Kontrola podatkowa może objąć swoim zasięgiem przedsiębiorców, jak i osoby fizyczne.
W tym drugim przypadku to zeznania Pity osób fizycznych znajdują się w centrum zainteresowania kontrolerów. Jak wypełnić PIT osoby fizycznej, aby był on poprawny i nie budził żadnych wątpliwości inspektorów kontroli skarbowej? Jak w ogóle w praktyce wygląda kontrola skarbowa dokonywana u osób fizycznych?
Rozpoczęcie kontroli podatkowej
Kontrola podatkowa jest jedną z form badania poprawności formularzy PIT osoby fizycznej. Wcześniej urząd może przeprowadzić postępowanie podatkowe lub wezwać osobę fizyczną do złożenia wyjaśnień lub ewentualnie skorygowania zeznania Pity, jakie zostały złożone w Urzędzie Skarbowym. Kontrola podatkowa ma na celu sprawdzenie podatnika przez organy skarbowe. Powodem kontroli mogą być nieścisłości w składanych deklaracjach podatkowych rocznych PIT osoby fizycznej. Celem przeprowadzania kontroli jest sprawdzenie generalnie, czy osoba kontrolowana wywiązuje się z obowiązków wynikających z poszczególnych przepisów prawa podatkowego. Kontrola podatkowa każdorazowo podejmowana jest z urzędu, przez organy podatkowe pierwszej instancji, a przeprowadzana jest u:
- Podatników,
- Płatników,
- Inkasentów,
- Następców prawnych.
Podatnik ma prawo do wyznaczenia osoby fizycznej upoważnionej do reprezentowania go w trakcie kontroli podatkowej.
Kontrola
Kontrola podatkowa musi być poprzedzona doręczeniem kontrolowanemu podatnikowi lub osobie upoważnionej do jego reprezentowania, upoważnienia do jej przeprowadzenia. Upoważnienie to może zostać udzielone przez:
- naczelnika urzędu skarbowego lub osobę zastępującą naczelnika urzędu skarbowego,
- naczelnika urzędu celnego lub osobę zastępującą naczelnika urzędu celnego,
- wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa, lub osobę zastępującą wójta, burmistrza (prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa albo skarbnika jednostki samorządu terytorialnego,
- ministra właściwego do spraw finansów publicznych lub osobę zastępującą ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Osoba fizyczna może domagać się od kontrolerów okazania legitymacji służbowej. Kontrola przeprowadzana jest w terminie maksymalnie siedmiu dni od doręczenia zawiadomienia o zamiarze jej przeprowadzenia. Jednakże, jeśli okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne podjęcie kontroli, albo istnieje ryzyko utraty materiału dowodowego lub istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, kontrola podatkowa może być wszczęta po okazaniu legitymacji służbowej kontrolowanemu, bez uprzedniego zawiadamiania go o tym fakcie.
Kontrolę podatkową podatnika kontrolerzy powinni zakończyć bezzwłocznie, nie później niż w terminie wskazanym w upoważnieniu do jej przeprowadzenia.
Dokonywanie czynności kontrolnych
Kontrolerzy w toku przeprowadzania kontroli podatkowej dokonują swoich czynności wyłącznie w obecności osoby fizycznej kontrolowanej lub osoby przez nią wskazanej, chyba że kontrolowany samodzielnie zrezygnował z uczestnictwa w czynnościach kontrolnych na piśmie. Czynności te prowadzone są w miejscu zamieszkania osoby fizycznej, przez maksymalnie osiem godzin dziennie. Jeśli osoba fizyczna podlegająca kontroli prowadzi działalność gospodarczą, organ podatkowy prowadzi czynności kontrolne w:
- siedzibie kontrolowanego,
- innym miejscu przechowywania dokumentacji
- miejscach związanych z prowadzoną przez niego działalnością i w godzinach jej prowadzenia.
Przebieg kontroli jest skrupulatnie dokumentowany w protokole z kontroli, który po zakończeniu czynności kontrolnych jest doręczany kontrolowanemu i fiskusowi. Jeśli kontrolowany nie zgadza się z zapisami umieszczonymi w protokole z kontroli, może w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia przedstawić zastrzeżenia lub wyjaśnienia, wskazując równocześnie stosowne wnioski dowodowe. Kontrola zostaje zakończona w dniu doręczenia protokołu kontroli.
W przypadku osób fizycznych kontrola podatkowa może dotyczyć formularzy PIT osoby fizycznej oraz dokumentów potwierdzających prawo do skorzystania przez podatnika z preferencji podatkowych oraz ulg i odliczeń. Na żądanie fiskusa podatnik musi okazać taką dokumentację kontrolerom.